Outdoor education in je schoolwerking

Het voltallige schoolteam verzamelt voor een eerste sessie op een druilerige dinsdagavond in de herfst van 2021. Doel van deze personeelsvergadering? Alle leraren hun mening en input laten geven over de focus die de directie en het MOS-team (Milieu Op School) bepaalden. Dat verloopt grosso modo in 5 hoofstukken.

Maakt meer outdoor education de leraren bang? Nieuwsgierig? Kritisch? Doorheen het traject meten Ann en Wendy regelmatig de figuurlijke temperatuur. Een gevoelensschijf vol smileys is daarvoor een handig instrument. Die kunnen de leraren ook in hun eigen (kleuter)klas inzetten om emoties rond complexe thema’s weer te geven en er nuance in te brengen.

Bij de start van het proces blijken de leraren in de eerste plaats nieuwsgierig. Ze denken dat er nog veel meer rond outdoor education in de school kan gebeuren. Er leeft ook wat frustratie: hoe moet dat nu de school en vooral de speelplaats door de renovatie nog altijd veel weg heeft van een warzone? En staan ze didactisch wel sterk genoeg? Verder is er de angst dat dit ten koste van andere lestijden zal gaan.

Het proces dat de school zal doorlopen, valt te vatten in de metafoor van de bergwandeling. Voor Basisschool Het Anker 10 op 10 haalt op outdoor education, moet er nog wat veranderen. Wat net, schrijven de leraren op post-its terwijl Ann vragen ter inspiratie afvuurt. "Wat doen we dan in de les? Wat zie je in de klas, in de leraarskamer, in het bureau van de directie? Hoe nemen we de beslissingen? Wat doen ouders, de buurt? Wat is er anders in het lesrooster? Welk initiatief werd er genomen door leerlingen?"

De antwoorden worden bovenaan op een grote tekening geplakt. De bank onderaan de tekening weerspiegelt de huidige situatie. Hoeveel punten op 10 verdient die en waarom? Weer overleggen de leraren in groep. Er komt een nipte voldoende uit de bus. Omdat het denkproces al is opgestart, er al vormingen zijn geweest en ze al werken aan de integratie in de lessen. Toch is het ook nog zoeken, is er nood aan meer info, aan fysieke ruimte én concreet materiaal om naar buiten te trekken bijvoorbeeld.

Wat moet er gebeuren om tegen 1 juni 1 punt hoger te scoren? Het is een interessant vraag om concrete actiepunten uit te destilleren. En dus komen de post-its weer boven én de vragen ter inspiratie. "Waarop werd er ingezet? Welke rol heb je zelf opgenomen?" De antwoorden op post-its plaveien de weg tussen de bank en de top. Inspirerende werkvormen leren, eigen competenties opkrikken, lesmateriaal dat klaar staat, aangepaste kledij voor de kinderen, verder durven kijken dan alleen de schoolomgeving… Het MOS-team doet alvast veel inspiratie op.

Ook over de effecten van die acties en genomen maatregelen, gaat het vanavond. Want waar doen ze het anders uiteindelijk voor? Dat leerlingen meer respect voor de natuur en hun omgeving zullen hebben. Dat het leren meer beklijft, dat het een gewoonte wordt voor hun latere leven en dat ouders er ook in meegaan. Mooie doelen waar het team graag zijn schouders onder zet.

Op een tocht naar de top, stoot je ook op zijwegen. Die symboliseren alles wat je kan tegenhouden om je ultieme doel te bereiken. Grote klasgroepen, tegenkanting van de ouders, te slecht weer … De antwoorden van het team worden allemaal netjes genoteerd. Een ideaal geheugensteuntje voor de kerngroep die hier verder mee aan de slag zal gaan.

Een symbolische duik in het zwembad sluit deze sessie af. Wie is de redder onder de collega’s? Wie zit in de cafetaria alles gade te slaan? Wie staat op de startblok, maar durft nog niet te springen? Wie sprong wel, maar gaat bijna kopje onder? Conclusie: niet iedereen staat even ver en positioneert zich bij de start van het proces anders in het denkbeeldige zwembad. Ook dat is belangrijk om weten. Voor de kerngroep én voor de collega’s.

Nadat de leraren naar huis trekken, komt het kernteam nog kort samen om te bespreken wat ze allemaal hoorden vanavond. Er wordt een aanzet tot een soort missie geschreven: ‘Onze school ziet outdoor-education als iets haalbaars zodat leerlingen in een rijke context duurzaam leren en leven’. Welke werven ze concreet aanpakken is voer voor een volgende bijeenkomst met het kernteam. Wordt vervolgd.