Ga verder naar de inhoud

“De Nobelprijs maakt het begrip vrede tastbaar voor leerlingen”

Interview
15 juni 2023

Het Vlaams Vredesinstituut nodigt elk jaar drie klassen van de derde graad secundair onderwijs uit om samen te bepalen wie het Vredesinstituut zal voordragen als kandidaat voor de Nobelprijs voor de Vrede.

“Maar tijdens de eerste edities merkten we dat praten over een complex begrip als vrede niet vanzelfsprekend is”, vertelt Maarten Van Alstein, onderzoeker bij het Vredesinstituut. “Daarom vroegen we aan Djapo om een lesbundel uit te werken die leerlingen en leerkrachten voorbereidt op de nominatie in het Vlaams Parlement.”

De conflictvrije klas als utopie

Maarten: “Het Vlaams Vredesinstituut is een onafhankelijke onderzoeksinstelling opgericht door en verbonden aan het Vlaams Parlement. Het instituut heeft de opdracht om op een onafhankelijke manier aan beleids- en praktijkgericht vredesonderzoek te doen. Eén van onze onderzoekslijnen is vredeseducatie. We willen leerkrachten, koepels, netten en pedagogische begeleiders met wetenschappelijk onderbouwde informatie inspireren om leerlingen te laten nadenken over thema’s zoals vrede, oorlog en conflict.”

“Die begrippen zijn natuurlijk erg groots en complex. Maar ze zijn ook onlosmakelijk verbonden aan het menselijk samenleven. Kijk maar naar de oorlog in Oekraïne. Als je samenleeft met andere mensen, dan zullen er conflicten ontstaan. Ook in de klas. Als leerkracht kan je zulke conflicten niet vermijden, maar je kan ze wel aangrijpen als leerkansen: hoe ga jij om met een conflict?”

"We vroegen aan Djapo om lesmateriaal uit te werken rond vredeseducatie geschikt voor scholen van verschillende netten en onderwijsvormen. Met een mooi eindresultaat!"

Maarten Van Alstein
onderzoeker bij het Vredesinstituut.

Nobelprijs als ingangpoort

“Als hoofd van een vredesinstituut mag onze directeur Nils Duquet elk jaar een kandidaat voordragen voor de Nobelprijs. En omdat we steevast op zoek zijn naar manieren om het vredesthema tastbaar te maken, besloten we in 2022 om de nominatie in handen te leggen van Vlaamse jongeren. Sindsdien nodigen we elk jaar een aantal klassen uit middelbare scholen uit in het Vlaams Parlement. Eén dag lang dompelen we hen onder in het thema vrede, met als afsluiter een stemronde voor ‘onze’ kandidaat voor de Nobelprijs.”

“Maar na de eerste editie merkten we dat één dag onvoldoende was om een complex thema als vrede te vatten. Daarom vroegen we aan Djapo om een educatief pakket te ontwikkelen als voortraject voor de dag in het Vlaams Parlement. Het lesmateriaal moest jongeren niet alleen prikkelen rond complexe vragen zoals ‘Wat is vrede?’ en ‘Wat is conflict?’. Het moest ook geschikt zijn voor scholen van verschillende netten en verschillende onderwijsvormen. Geen sinecure!”

Respect voor ieders expertise

“Djapo-medewerker Sien ontwikkelde een magazine voor leerlingen en een werkbundel voor leerkrachten. Daarvoor werkte ze erg nauw samen met ons, ieder vanuit een eigen expertise. Wij introduceerden Sien in de literatuur over vrede en in begrippen zoals conflicttransformatie en conflicthantering. En ze legde vrijwel meteen de koppeling naar de didactiek. Het was indrukwekkend hoe snel Sien de nieuwe informatie opnam en de complexe begrippen tastbaar en concreet kon maken. Die open, constructieve samenwerking heeft ervoor gezegd dat inhoud en didactiek elkaar konden versterken.”

“Een eerste versie van de werkbundel werd uitgetest door de drie scholen die in 2023 deelnamen aan ons traject voor de Nobelprijs van de Vrede: het Atheneum Wispelberg (stedelijk onderwijs Gent), het Koninklijk Atheneum Antwerpen (GO!) en het Heilig Hart Instituut Heverlee (Katholiek Onderwijs Vlaanderen). Djapo stelde samen met ons een evaluatieformulier op voor de leerlingen en plande ook feedbackmomenten in met enkele leerkrachten. Op basis van die nieuwe input herwerkte Sien de werkbundels naar een generiek lespakket over vrede. Ook klassen die niet meestemmen in het Vlaams Parlement, kunnen vanaf het schooljaar 2023-2024 met het lespakket aan de slag.”

Heeft jouw organisatie of bedrijf ook een maatschappelijke missie? En wil je daarrond kinderen en jongeren engageren? Bekijk hoe Djapo jou daarbij kan ondersteunen. 

Gepubliceerd op 15 juni 2023

Meer inspiratie en nieuws van Djapo

“Ja, jongeren zijn klaar voor de verkiezingen”

Bruispunt
14 mei 2024

Op 9 juni gaan meer dan 500.000 Vlaamse en Brusselse jongeren voor een eerste keer stemmen. Hoe kijken die jongeren – die soms nog op de schoolbanken zitten – naar die verkiezingen? We spraken met Julien De Wit en Hermelinde Hooft, respectievelijk auteur van Ge(e)neratie en projectcoördinator verkiezingen bij De Ambrassade.

Aan de slag met afval in de kindergemeenteraad

In de praktijk
30 april 2024

Een kindergemeenteraad die zelf het heft in handen neemt om in je stad of gemeente een positief verhaal te schrijven met afval? Laat je inspireren door het educatief aanbod ‘Ik zie wat jij niet ziet’ van Fost Plus en Djapo!

Schrijf je in op onze nieuwsbrief

Blijf op de hoogte van nieuw lesmateriaal, vormingen en projecten en laat je inspireren door de verhalen van collega's.