Ga verder naar de inhoud

Taai taboe of heet hangijzer? Nascholing klasgesprekken rond controversiële thema's

In de praktijk
6 juli 2023

Van J.K. Rowlings transfobe uitspraken tot fast fashion. Legio zijn de thema’s die de studenten lerarenopleiding van hogeschool PXL Hasselt met hun leerlingen willen aansnijden na de Djapo-sessie over controversiële klasgesprekken. Tijdens de sessie kregen ze de nodige achtergrondinformatie om hun eigen positie als leerkracht te bepalen binnen een gepolariseerde omgeving. Daarbovenop werden ze getrakteerd op een arsenaal aan werkvormen om discussies concreet vorm te geven. Geen taboe is nog te uitdagend voor deze leraren in spé.

Hoewel de meeste jongvolwassenen op deze heldere dinsdagochtend genieten van krokusvakantie, houden de studenten van PXL Hasselt een vakoverschrijdende workshopweek om hun lespraktijk te ondersteunen. Djapo kan hier niet ontbreken met een interactieve sessie rond controversiële klasgesprekken.

Temperatuur meten

We verwelkomen de studenten met een hand-out en enkele gekleurde kaartjes. Van bij het begin is de actie en het engagement van de studenten voelbaar. De sessie is opgebouwd uit werkvormen die je kan gebruiken om klasgesprekken te faciliteren. Na een check-in met de gevoelensschijf geven de studenten hun mening over het thema met het akkoordkoord.

Dan is het tijd voor de thermometer: hoe sta jij tegenover dit onderwerp? Koud, warm of lauw? De handen van de studenten gaan de lucht in met het gekleurde kaartje dat het best hun gevoel weerspiegelt. Tijdens Joepie! Verdorie! bespreken de studenten vervolgens de voor- en nadelen van controversiële thema’s in de klas.

Ik probeer in de klas wel controversiële thema’s aan te halen, maar soms loop ik vast. Nu kan ik het eens anders proberen. Ik heb beseft dat je met heel weinig of zelfs geen materiaal toch een andere werkvorm kan brengen. Dat lijkt mij wel gemakkelijk, dat je altijd iets achter de hand hebt.

Maxime
Student PXL Hasselt

Van controverse tot polarisatie

Na de hands-on technieken om de leerlingen te prikkelen is het voor de studenten tijd om na te denken over de positie die ze hebben binnen een klasgesprek over een controversieel onderwerp. Moet ik als leerkracht neutraal zijn? Mag ik mijn mening geven? Of neem ik het best een verzoenende rol op? Met een inzichtelijk videofragment maken de studenten kennis met het polarisatiemodel van Brandsma.

Daarna wordt het menens. Geconfronteerd met échte voorbeelden van controversiële uitspraken overleggen de studenten samen over hun aanpak. Of ze nog meer controversiële thema’s kunnen bedenken? Zeker! De oorlog in Oekraïne, de opwarming van de aarde, LGBTI+ en voor de biologieles… oogdissecties!

Oorzaak-gevolg strik op een bedje van reflectiememory

Als dessert krijgen de studenten nog extra werkvormen voorgeschoteld die ze in hun rugzak kunnen stoppen en waar nodig kunnen bovenhalen: de circle map, de oorzaak-gevolg strik en, onze persoonlijke favoriet, de pingpongdiscussie. De studenten kijken terug op de workshop met een reflectiememory. Na een enthousiast applaus is het op PXL alweer tijd voor lunchpauze. Wat de studenten en de lector van de sessie vonden? Dat lees je hieronder!

Ik vond het een heel leerrijke sessie. Zelf haal ik graag controversiële thema’s aan in de les omdat ik dat echt een verrijking vind voor de leerlingen. Ik heb veel bijgeleerd, zeker als het gaat over mijn rol als leerkracht tijdens een controversieel klasgesprek. Ik vond het heel fijn om de klasdynamiek beter te begrijpen en om nieuwe werkvormen te ervaren. Ik zou graag willen dat mijn leerlingen zich echt heel veel van mijn lessen herinneren, niet alleen uit het boek. Deze sessie heeft me daar sterker in gemaakt.

Ceren
Leraar-in-opleiding Engels & Nederlands

We willen vooral dat onze studenten de elementen uit de sessie meenemen naar hun dagelijkse lespraktijk. Dat ze openstaan voor controversiële thema’s en die vooral ook bespreekbaar durven maken. Ik was aangenaam verrast door de sessie. Vooral ook over het enthousiasme van de studenten. Het is vakantie en zij moeten workshops volgen. Toch deden ze heel goed mee. De aanpak vond ik ook goed. Er is veel variatie en interactie en dat vind ik belangrijk. Er worden ook een aantal praktische handvatten meegegeven die de studenten in de lespraktijk kunnen toepassen. Ik heb deze sessie nu al twee keer gevolgd en ik ben heel tevreden. Volgend jaar is Djapo hier zeker opnieuw welkom!

Mario
Lector Diversity & Classroom Management PXL Hasselt
Gepubliceerd op 6 juli 2023

Meer inspiratie en nieuws van Djapo

SDG Learning Lab: LEEF Global, Think Djapo

Nieuws
11 april 2025

Jongeren groeien op in een wereld vol complexe uitdagingen, zoals klimaatverandering, genderongelijkheid, onveilige buurten en vervuiling. Dit project ondersteunt Belgische en Liberiaanse leerkrachten en jongeren om samen te werken aan een duurzame, rechtvaardige en solidaire samenleving. Heeft jouw klas zin in deze unieke kans? We zijn nog op zoek naar jullie!

Theater en expressie: een motor voor EDO?

Nieuws
25 februari 2025

Hoe kunnen theater en expressie als motor werken voor maatschappelijke verandering? Samen met PETA (Philippines Educational Theater Association) en onze partner KIYO duiken we in de wereld van Educatie voor Duurzame Ontwikkeling (EDO) via kunst, theater en expressie. Het project belooft een spannende kruisbestuiving te worden tussen theorie en praktijk.

Schrijf je in op onze nieuwsbrief

Blijf op de hoogte van nieuw lesmateriaal, vormingen en projecten en laat je inspireren door de verhalen van collega's. 

Inschrijven op de nieuwsbrief