Aan de slag met afval in de kindergemeenteraad

“‘Ik zie wat jij niet ziet’ is in eerste instantie ontwikkeld voor leerkrachten secundair onderwijs. Maar het materiaal biedt ook veel kansen voor kindergemeenteraden”, vertelt educatief medewerker Kristien De Frenne. Kristien begeleidt voor Djapo verschillende kindergemeenteraden en gebruikt daarbij ook werkvormen en ideeën uit ‘Ik zie wat jij niet ziet’.

“De grootste meerwaarde voor kindergemeenteraden is de projectontwerper waarrond het educatief aanbod is opgebouwd”, vertelt ze. “Die biedt voor de begeleider van de kindergemeenteraad een duidelijk stappenplan. Dat stappenplan is procesgericht: de kinderen verdiepen zich in het thema, detecteren mogelijke oorzaken en gevolgen van afval in je gemeente of stad en bedenken vervolgens oplossingen.”

“Tijdens het proces krijgen de kinderen niet enkel vat op de complexiteit van het thema, je geeft hen ook eigenaarschap over het project. Ook dat is een meerwaarde, vernam ik al van enkele begeleiders van kindergemeenteraden. De kinderen geven niet enkel advies aan het bestuur. Ze ontdekken dat ze zelf impact hebben op hun omgeving en ook als jonge burger een verschil kunnen maken.”

“Voor elke stap vind je in ‘Ik zie wat jij niet ziet’ werkvormen en begeleiderstips. Die zijn in de eerste plaats toegepast op de schoolcontext, maar je kan ze ook gebruiken tijdens de begeleiding van kindergemeenteraden.”

“Na de fotoreportage kan je je samen met de kinderen verdiepen in de afvaluitdagingen in je stad of gemeente. Stel dat de kinderen opmerkten dat er veel afval ligt in het stadspark. Dan kan je met de werkvormen in ‘Ik zie wat jij niet ziet’ nadenken over mogelijke oorzaken en gevolgen. Zijn er oorzaken waar zij zelf op kunnen ingrijpen? Dan biedt dat een kans om samen een actie te bedenken!”

“Mijn collega Ann begeleidt dit jaar de kindergemeenteraad in Erpe-Mere. Daar hebben de leden voor het focuspunt ‘afval in de gemeente’ gekozen. Ideaal om enkele materialen van ‘Ik zie wat jij niet ziet uit te testen!”

“Daarna hebben de kinderen gestemd welke actie ze ook zelf zouden willen uitvoeren in Erpe-Mere. En ze bedachten criteria waaraan een goede actie moet voldoen, zoals haalbaarheid, impact én fun-gehalte. Vervolgens pasten ze de werkvorm ‘In de roos’ toe: ze toetsten hun top-3 acties aan de criteria die zij belangrijk vinden.”

“Op basis van die oefening kwamen de kinderen met een eigen idee dat aan alle belangrijke criteria voldoet: een dartsbord boven de vuilnisbak. Voorbijgangers richten hun blikje of flesje dan als pijl op het dartsbord, waarna het afval in de vuilnisbak belandt. Tijdens de volgende sessies bekijken ze samen met de gemeente hoe ze hun idee kunnen realiseren.”

“Het mooie aan ‘Ik zie wat jij niet ziet’ is dat je kinderen niet alleen sensibiliseert rond het thema, maar ook enthousiasmeert”, sluit Kristien af. “Daardoor groeit de kans dat ze hun ideeën en inzichten ook zullen delen met hun omgeving: hun klasgenoten, ouders, vriendjes … Je creëert een duurzame en brede impact. En wil je volgend jaar op een ander thema focussen? Dan kan je de projectontwerper opnieuw als leidraad gebruiken. Hoe vaker kinderen worden geprikkeld om actiegericht te werken, hoe meer tools ze in handen krijgen om nu en in de toekomst duurzame keuzes te maken. En dat is een mooie doelstelling om als kindergemeenteraad voor ogen te houden, toch?”