Ga verder naar de inhoud

Herstellen? Prima optie!

Als we willen evolueren naar een circulaire economie, moeten we er vaker voor kiezen om kapotte elektrische en elektronische spullen te herstellen. Daarom ontwikkelt het Europese project Sharepair digitale instrumenten om burgerinitiatieven voor hersteloplossingen te stimuleren. Ook voor het onderwijs ziet Sharepair een belangrijke rol weggelegd. Want als je kinderen en jongeren al vroeg laat kennismaken met het belang van herstellen, zullen ze herstel sneller als valabele optie zien.

In opdracht van Sharepair ontwikkelde Djapo lessen voor het lager en secundair onderwijs. De lessen voor het lager mochten we uittesten bij juf Anke en juf Klara van het 5de leerjaar in Basisschool Don Bosco in Heverlee.

Groeiende verontwaardiging

Tijdens de eerste les zoomden de leerlingen in op de weg die smartphones afleggen voor ze in de winkel belanden. En die weg begint vaak in de Democratische Republiek Congo, waar mensen in erbarmelijke omstandigheden kobalt opgraven. Dat mineraal is een cruciale grondstof voor smartphones, laptops en elektrische auto’s.

“De meeste leerlingen gebruiken een smartphone, maar kennen het verhaal erachter niet”, vertelt juf Anke. “Tijdens de les merkte ik dat hun verontwaardiging groeide. Het was een intensieve les, want er werd veel informatie gedeeld. Maar de boodschap is aangekomen. En we hebben veel bijgeleerd.”

“De gevoelensschijf trok een waardevolle discussie op gang. En dat lukte goed omdat de leerlingen vanuit hun gevoel konden praten.”

Juf Klara
5de leerjaar Don Bosco Heverlee

YouTube-tutorials en spandoeken

In de tweede les maakten de leerlingen via personagekaarten kennis met verschillende perspectieven tegenover herstel. Ze leerden Hakim kennen, die op zoek moest naar een goedkope oplossing voor zijn kapotte smartphone-batterij. En ze ontmoetten Mike, die in een kobaltmijn werkt en zo geld verdient voor zijn hele familie.

“Daarna verkenden ze hun eigen standpunt via de gevoelensschijf. En die trok een waardevolle discussie op gang”, vertelt juf Klara. “De kinderen luisterden naar elkaar, pikten op elkaars antwoorden in … En dat lukte allemaal goed omdat ze vanuit hun gevoel konden praten. Heel fijn!”

Het lesmateriaal daagde de klas ook uit om creatieve oplossingen te bedenken voor kapotte smartphones, haardrogers en elektrische auto’s. “Ik zou een tutorial zoeken op YouTube om het toestel zelf te kunnen repareren”, opperde een groepje. Maar het kon ook ambitieuzer: “Ik zou een vliegtuig inhuren met een groot spandoek achteraan: ‘Wie wil mijn haardroger herstellen?’”

Klimaatcamping op school

Volgens juf Anke en juf Klara hebben de lessen impact gemaakt. “De meeste leerlingen beseffen nu hoe belangrijk het is om kapotte elektrische apparaten te herstellen”, vertelt juf Anke. “Herstel is echt een optie. Ook voor mij: ik zal nu sneller naar een repaircafé stappen.”

Of juf Anke en juf Klara de lessen in de toekomst nog eens zullen herhalen? “Waarschijnlijk tijdens de klimaatcamping die we elk jaar organiseren met het 4de en 5de leerjaar. Dan blijven we met z’n allen slapen op school, in tenten, en we organiseren allerlei activiteiten rond duurzaamheid en klimaat. Een ideaal moment om de lessen van Sharepair onder de aandacht te brengen. Want als je thematisch werkt, blijft de leerstof vaak langer hangen.”

Zelf aan de slag met Sharepair?

Gepubliceerd op 6 maart 2023

Meer inspiratie en nieuws van Djapo

Djapo wint publieksprijs 'Helden van de Democratie'

Nieuws
22 april 2024

Dit voorjaar ging Knack samen met Hannah Arendt Instituut, De Ambrassade, Socius en De Federatie op zoek naar organisaties die de democratie versterken. Tijdens het 'Facts to Act'-festival werden de winnaars bekend gemaakt: Beste Burger (Zuidpoort) won de juryprijs en Djapo won de publieksprijs! *trots*

“Zo pakken wij afvaluitdagingen op school aan”

In de praktijk
17 april 2024

Hoe kan je leerlingen activeren rond het thema ‘afval op school’? Emeliek Garriau uit het Go! Atheneum Erasmus De Pinte gaat met haar eerstejaars aan de slag met het lessenpakket ‘Ik zie wat jij niet ziet’ van Fost Plus!

Schrijf je in op onze nieuwsbrief

Blijf op de hoogte van nieuw lesmateriaal, vormingen en projecten en laat je inspireren door de verhalen van collega's.