"Van onderwijskwaliteit tot welzijn: waarop focus je als school?"

Vandaag nemen Nele en Hilde allebei deel aan het Europese LIFE-project. Begeleid door Djapo staan ze stil bij de zin van het leven binnen en buiten de schoolpoorten. Want herbronnen is af en toe broodnodig. Zeker voor schoolmedewerkers, die zoveel bordjes in de lucht houden.

Nele: “Beter. Vier jaar geleden was de machteloosheid bij het leerkrachtenteam groot. Ze hadden het gevoel dat ze de leerlingen niet in de hand hadden en voelden de nood aan handvaten. Daarom gingen we aan de slag met de principes van Nieuwe Autoriteit en Geweldloos Verzet. Vertoont een leerling nu grensoverschrijdend gedrag? Dan zullen we daar nog altijd paal en perk aan stellen, maar we leggen de focus niet meteen op de straf. We maken tijd voor de vraag: waar komt dit gedrag nu vandaan? En we maken duidelijk aan de leerling: je gedrag was niet oké, maar jij als persoon bent dat wel.”

“Tegelijkertijd zocht directeur Hilde ook naar manieren om meer verbinding te creëren met en tussen de leraren. Er was de jaren voordien een grote vertrouwensbreuk gegroeid. Leerkrachten hadden het gevoel dat belangrijke beslissingen boven hun hoofd werden genomen. Hilde is toen in gesprek gegaan met het lerarenteam en ze zocht naar manieren om de school samen vorm te geven. Dat proces zorgde alvast voor meer gemotiveerde leerkrachten. Let wel: we worden nog altijd geconfronteerd met weerstand, we botsen nog altijd op hindernissen. Maar het proces verloopt makkelijker omdat we vanuit een zekere authenticiteit werken.”

“Tijdens het LIFE-traject maken we tijd om op zoek te gaan naar wie we zijn als leerkracht, als directielid. Die zoektocht is belangrijk, zeker omdat er op school altijd verschillende processen door elkaar lopen waardoor je soms door de bomen het bos niet meer ziet. Onderwijskwaliteit versterken, inzetten op het welzijn van leerlingen, samen met leerkrachten school maken: op welke uitdaging moet je je focussen? Hoe weet je dat je goed bezig bent? Hilde en ik vinden het belangrijk om ons regelmatig over zulke vragen te buigen.”

“De aandacht voor rituelen. Ik ben zelf erg down-to-earth en toen ik hoorde dat we aan een vuurceremonie en symbolische herbronning zouden deelnemen, was ik even bang dat de retreat erg zweverig zou worden. Maar die vrees was onterecht: de rituelen waren mooi en verrijkend. Ze lieten ons toe om afstand te nemen van de dagelijkse beslommeringen en de focus te verplaatsen naar onszelf. Wie ben ik? Wat vind ik belangrijk? Wat is voor mij de zin van het leven?”

“Ik probeer tijd te maken voor introspectie. Dat is absoluut niet makkelijk, want je wordt al snel opgeslorpt door de waan van de dag. Daarom probeer ik er tijd voor te maken als ik buiten ben: tijdens een wandeling in de natuur of op de fiets onderweg naar school. De natuur leent er zich sowieso toe om tijd te maken om te herbronnen.”

“Daarnaast maken Hilde en ik ook nog regelmatig tijd om zaken in vraag te stellen. Als we bijvoorbeeld horen dat er frustraties leven bij de collega’s, dan bekijken we samen met de betrokkenen hoe we de situatie kunnen aanpakken. Want als we de frustraties onderhuids en onaangeroerd laten sudderen, welke boodschap zouden we onze leerkrachten dan meegeven? En wat leven we onze jongeren dan voor? Die vragen sporen ons aan om op zoek te gaan naar een adequate aanpak.”

“Maar het blijft balanceren op een slappe koord: de zoektocht naar focus. Enerzijds werk je op een school en wil je leerlingen kennis en vaardigheden bijbrengen. Maar tegelijkertijd ben je ook bezig met mensen, met menselijk gedrag. En er bestaat geen vastomlijnde manier die ons vertelt hoe we die balans nu precies kunnen vinden. Het blijft schipperen. Altijd.”

We volgen Nele op verschillende momenten in haar LIFE-reis. Blijf je graag op de hoogte? Abonneer je dan op onze nieuwsbrief of schrijf je in op de Facebook-pagina van LIFE.