Ga verder naar de inhoud

“Zo pakken wij afvaluitdagingen op school aan”

In de praktijk
17 april 2024

Hoe kan je leerlingen activeren rond het thema ‘afval op school’? Emeliek Garriau uit het Go! Atheneum Erasmus De Pinte gaat met haar eerstejaars aan de slag met het lessenpakket ‘Ik zie wat jij niet ziet’ van Fost Plus en Djapo. “De werkvormen zorgen ervoor dat de leerlingen meer inzicht krijgen in de uitdagingen rond afval én zetten hen aan tot actie. Zo ontdekken ze dat ze zelf een verschil kunnen maken.”

Focus op duurzaamheid

Binnen het onderwijs groeit de aandacht voor het aspect ‘duurzaamheid’. Sterker zelfs: in het secundair onderwijs is duurzaamheid een van de 16 sleutelcompetenties die aan de basis liggen van de eindtermen. Ook Emeliek besteedt er binnen haar vak Burgerschap aandacht aan.

“Tijdens mijn lessen maken leerlingen onder andere kennis met democratische waarden en leren ze omgaan met meerstemmigheid in de samenleving”, vertelt Emeliek. “Maar we duiken ook in actuele uitdagingen zoals duurzaam omgaan met water of duurzaam omgaan met afval. Zo krijgen jongeren meer inzicht in de complexe uitdagingen die daarmee gepaard gaan én krijgen ze er meer grip op.”

Oorzaak en gevolg

Voor het thema afval maakt Emeliek dankbaar gebruik van het lessenpakket ‘Ik zie wat jij niet ziet’. “De werkvormen prikkelen de leerlingen om zelf na te denken over het thema, om bijvoorbeeld de oorzaken en gevolgen van afvaluitdagingen op school in kaart te brengen. Het is geen traditioneel eenrichtingsverkeer tussen leerkracht en leerling. Interactie staat centraal.”

“De lessen zijn projectmatig opgebouwd. Zo verhoog je de betrokkenheid van de jongeren.”

Emeliek Garriau
Leerkracht Go! Atheneum Erasmus De Pinte

‘Ik zie wat jij niet ziet’ zet ook sterk in op actiegericht werken. Zo wil Fost Plus jongeren niet alleen laten ontdekken dat ze deel uitmaken van een groter geheel, maar ook dat ze op dat geheel een positieve invloed kunnen hebben.

“Onze school doet al heel wat rond afval op school”, vertelt Emeliek. “De MOS-werkgroep (Milieu Op School, nvdr) voorziet in elke klas sorteerbakjes voor papier, restafval en PMD. En na de middagpauze is er telkens een klas verantwoordelijk om de speelplaats op te ruimen. Maar het blijft belangrijk om leerlingen te laten beseffen dat ze ook zélf actie kunnen ondernemen, dat ze ook zélf een verschil maken. Daarom is het interessant dat de lessen van ‘Ik zie wat jij niet ziet’ projectmatig zijn opgebouwd, van prikkel tot actie. Zo verhoog je de betrokkenheid van de jongeren en prikkel je hen om eigenaarschap op te nemen.”

Tijd voor actie

De leerlingen van Emeliek brachten enkele uitdagingen én oplossingen in kaart om afval op school nog beter aan te pakken. Ze bezorgden hun voorstellen aan de MOS-werkgroep.

“Op basis van die voorstellen werden er nieuwe initiatieven gelanceerd”, vertelt Emeliek. “Zo zetten we nog meer in op preventie: er hangen extra posters op om leerlingen te informeren hoe ze moeten sorteren én we hebben de kleppen van de afvalbakken verwijderd. Tijdens de lessen bleek namelijk dat heel wat leerlingen die kleppen vies vinden en niet durven aan te raken, bijvoorbeeld omdat er kauwgom op kleeft. Door de kleppen te verwijderen, verlagen we nu dus de drempel voor leerlingen om hun afval in de juiste afvalbak te gooien.”

Of Emeliek nog andere dromen heeft om een nieuw verhaal te schrijven met afval, samen met haar leerlingen? “Zeker”, zegt ze enthousiast. “Sinds 1 januari 2024 mogen etensresten en afval uit de tuin niet meer in de restafvalzak. Op dat punt kan de school nog wel winst boeken, denk ik. Op het schooldomein liggen er her en der groene stukken grond met snoeiafval. Het lijkt me tof om die stukken grond te gebruiken om de eerstejaars te leren composteren. Dat is natuurlijk een project dat ik eerst zou moeten bespreken met de directie en de onderhoudsdienst. Maar het lijkt me wel een mooi en leerrijk initiatief!”

Ontdek 'Ik zie wat jij niet ziet'

Schrijf samen met je leerlingen secundair onderwijs een nieuw verhaal met afval (ook voor BuSO en OKAN).

Gepubliceerd op 17 april 2024

Meer inspiratie en nieuws van Djapo

Aan de slag met afval in de kindergemeenteraad

In de praktijk
30 april 2024

Een kindergemeenteraad die zelf het heft in handen neemt om in je stad of gemeente een positief verhaal te schrijven met afval? Laat je inspireren door het educatief aanbod ‘Ik zie wat jij niet ziet’ van Fost Plus en Djapo!

“Welke lesinhoud kan ik geven tijdens een boerderijbezoek?”

Vraag uit de klas
26 april 2024

Educatief medewerker Wendy nam met haar vijfde leerjaar jarenlang deel aan BOERDERIJonderWIJS van Provincie Oost-Vlaanderen. “Het voordeel is dat je de leerstof uit de klas helemaal tot leven kan brengen”, vertelt ze. “Zo bereik je ook kinderen die liever uit de praktijk leren dan uit een schoolboek.”

Schrijf je in op onze nieuwsbrief

Blijf op de hoogte van nieuw lesmateriaal, vormingen en projecten en laat je inspireren door de verhalen van collega's.